„Zmiana nie następuje wtedy, gdy stajesz się kimś, kim nie jesteś, ale wtedy, gdy stajesz się bardziej tym kim jesteś.”

Arnold Beisser

 

Gestalt zaliczany jest do nurtu psychoterapii humanistycznej. Wywodził się pierwotnie z psychoanalizy, następnie ewoluował i integrował w sobie różne podejścia m.in. psychodramę, terapie ciała w koncepcji Reicha, fenomenologię, filozofię egzystencjalną oraz filozofie wschodnie. Za twórców terapii Gestalt uznaje się: Perls’a, Hefferline’a i Goodman’a, którzy w 1951 r. wydali klasyczną, lecz wciąż nie przetłumaczoną na język polski pozycję – Gestalt Therapy: Excitement and Growth in the Human Personality. Dokonali oni niezwykłej i twórczej syntezy różnych dziedzin wiedzy, opracowując w nowatorski sposób teorię osobowości, funkcjonowania człowieka (organizmu) w kontakcie ze środowiskiem, a także procesu rozwoju i powstawania zaburzeń psychicznych (zaburzeń w kontaktowaniu się organizmu/środowiska, cyklu doświadczania). W oparciu o tę teorię stworzyli skuteczną metodę pracy psychoterapeutycznej, która w kolejnych latach rozwijała się w różnych kierunkach (doświadczeniowy, relacyjny, pracy z ciałem).

 

Gestalt jest metodą psychoterapeutyczną, w której najważniejsze są:

  • Relacja pomiędzy klientem a terapeutą – opiera się ona na zaufaniu i więzi, pozwalających na zachowanie bezpiecznych warunków do pracy terapeutycznej oraz doświadczenie autentycznego kontaktu pomiędzy;
  • „Tu i Teraz” – doświadczenie swoich emocji, pragnień, potrzeb czy trudności w teraźniejszości,
    w skupieniu się na chwili obecnej;
  • Całościowe (holistyczne) spojrzenie na człowieka – połączenie i integrowanie sfer cielesnej, psychicznej, emocjonalnej i duchowej; dostrzeżenie całego środowiska – czasowego, kulturowego, społecznego, a także relacyjnego kontekstu w jakim się On znajduje;
  • Dążenie do poszerzania świadomości z różnych sfer przeżyć: emocji, myśli i ciała; rozpoznawanie potrzeb i pragnień, a także mechanizmów psychicznych blokujących ich zaspokajanie;
  • Zwrócenie uwagi na niepowtarzalność – fenomen każdego człowieka.

 

Terapia Gestalt umożliwia całościowe doświadczanie ludzkiego istnienia integrując wymiary zmysłowe, intelektualne, emocjonalne, społeczne i duchowe. W nurcie tym skupia się uwagę na świadomości aktualnego doświadczenia – bycie w tu i teraz. Ważny jest prawdziwy kontakt z innymi ludźmi oraz możliwość twórczego dostosowania organizmu do środowiska. W psychoterapii dąży się do uświadomienia sobie wewnętrznych mechanizmów, które często zmuszają nas do powtarzania, kiedyś niezbędnych do funkcjonowania, a obecnie blokujących rozwój zachowań. Gestalt zmierza także do zwiększenia świadomości naszych potrzeb, ukazuje w jaki sposób zatrzymujemy się w cyklu ich zaspokajania, pozwala dostrzec nasze uniki, iluzje, lęki i zahamowania.

 

W trakcie psychoterapii nie dążymy tylko do wyjaśnienia źródeł naszych trudności – szukamy nowych rozwiązań lub innych możliwości doświadczania siebie. Gestalt zakłada, że każdy z nas odpowiada za swoje wybory lub ich brak. W nurcie tym korzysta się z różnych metod doświadczania: psychodrama, praca nad energią, oddychaniem, praca z ciałem lub głosem, z wyrażaniem emocji, praca ze snem. Istotą Gestaltu nie są jednak metody czy techniki terapeutyczne, lecz prawdziwe i autentyczne spotkanie, relacja JA-TY oraz świadomość toczącego się procesu.